[Tài Liệu NA] Kỹ thuật soi sáng chụp ảnh

Thảo luận trong 'Bài hướng dẫn' bắt đầu bởi quangtruongTK, 11/9/12.

  1. quangtruongTK

    quangtruongTK MemVIP

    Tham gia:
    7/8/12
    Bài viết:
    1,413
    Đã được thích:
    2,290
    Kỹ thuật soi sáng chụp ảnh

    Một cách tổng quát , ta có thể nói rằng : khi chụp hình ta nên chọn ánh sáng chênh chếch hơn là chọn ánh sáng chiếu thẳng vào vật chụp . Như vậy ảnh của ta sẽ nổi và đẹp hơn nhưng phải tìm hướng để tránh bóng đổ .

    Ánh sáng chiếu thẳng (en face) cho ta hình ảnh lì , phẳng (plat) kém đẹp .

    Ánh sáng phản chiếu dịu nên kém nổi (kém chứ không phải là không) , không tạo ra bóng đổ .

    Nhiếp ảnh không chỉ là ghi lại sự vật nào đó bằng hình ảnh mà còn phải nói lên một ý nghĩa , diễn tả một tư tưởng nhờ sự phối hợp cảnh sắc , ánh sáng , bố cục để truyền cảm . Cho nên nhiếp ảnh đòi hỏi phải có những kỹ thuật chụp , kỹ thuật soi sáng , kỹ thuật bố cục , dàn dựng v.v...

    Vì vậy kỹ thuật soi sáng trong nhiếp ảnh là để tạo nên một tấm ảnh có bề sâu , nổi và linh động , mặc dù nó là một khuôn hình bất động không như trong điện ảnh , quay phim video .

    Muốn vậy , điều quan trọng nhất của kỹ thuật soi sáng là phải tạo nên một sự chênh lệch giữa phần tối và phần sáng của bức ảnh , ta gọi là sự TƯƠNG PHẢN .

    Sự tương phản được chỉ bằng một phân số , phản ánh phần sáng so với phần tối của bức ảnh hơn nhau bao nhiêu lần .
    Thông thường , trong một bức ảnh , độ tương phản hay có là 1/4 hoặc có thể viết 1 - 4 .
    Độ tương phản này hay dùng cho ảnh đen trắng , còn tỷ lệ cho ảnh màu là 1/2 .


    Kỹ thuật soi sáng ngoài trời

    Chụp hình ngoài trới thường dùng ánh sáng mặt trời . Mặt trời là một nguồn sáng rất tốt nhưng rẻ tiền . Ta không xê dịch được nó , nhưng ta phải biết lựa chiều hướng và nắm bắt khoảnh khắc . Vì ánh sáng mặt trời luôn thay đổi , mỗi lúc mỗi khác , chúng ta sẽ phải biết "tùy cơ ứng biến" .

    Do đó chụp ảnh bằng ánh sáng trời rất khó .
    Vậy thì ta phải làm như thế nào ? Nói một cách đại cương là : khi chụp bằng ánh sáng trời bao giờ ta cũng nên chọn hướng sáng nghiêng , chiếu chếch . Muốn vậy ta nên chọn chụp ảnh vào lúc buổi sáng hay buổi chiều , tức là từ 8g - 10g30 sáng và 15g - 17g30 chiều . tránh chụp vào giữa trưa (xem bài trước) .

    Muốn ảnh đẹp , người ta dùng ánh sáng phản chiếu và luôn luôn dùng mặt phẳng phản quang (tự nhiên hoặc dụng cụ hắt sáng , tản sáng ...) để làm dịu bớt sự tương phản của bức ảnh .

    Ở nước ta , vùng nhiệt đới , ánh sáng trời rất mạnh , vì thế khi chụp ảnh với sáng trời thường gặp trường hợp bị sự tương phản quá lớn , nhất là khi ta chụp với phim đen trắng . Cho nên ta cần phải biết sử dụng khéo léo ánh sáng trời mới có bức ảnh đẹp .
    Đôi khi người ta còn sử dụng đèn flash hỗ trợ ngay cả khi chụp ảnh với sáng trời .

    Sau đây là những kỹ thuật cơ bản sử dụng ánh sáng trời :

    -Không bao giờ để mặt trời chiếu thẳng phía trước vật chụp (nhật là khi chụp ảnh có người , vì sẽ làm nheo mắt) .

    -Không nên để mặt trời chiếu thẳng vào ống kính máy ảnh (trừ trường hợp cố tình muốn chụp trái sáng để có một hình bóng đen silhouette) .

    -Bao giờ cũng nên dùng ánh sáng chiếu xiên , chếch .

    -Dùng dụng cụ hắt sáng , tản sáng (fill light) để có ánh sáng dịu .

    -Dùng mặt trời làm back light , dùng gương phản chiếu (mặt tráng bạc của tấm hắt sáng) làm key light , mặt trắng của tấm vải hắt sáng hoặc tờ giấy trắng làm fill light .

    Kỹ thuật soi sáng trong nhà

    Sự soi sáng ngoài trời thường chỉ dùng hai loại ánh sáng key light và fill light là đủ (thật ra thì set light là những nguồn sáng phản xạ tự nhiên có sẵn ngoài trời tùy vào vị trí ta chọn trước). Nhưng trường hợp trong nhà thì người ta thường phải dùng cả 4 loại ánh sáng key , fill , back , set light .

    Ta có 2 trường hợp soi sáng trong nhà :

    -Trường hợp soi sáng thường

    Trường hợp này ta chỉ dùng 2 loại ánh sáng key light và fill light đặt theo 2 vị trí sau :

    * Nguồn sáng chính (key light) đặt ở vị trí ngang mặt và làm thành một góc 45 - 60 độ với đường thẳng nối từ máy ảnh đến vật chụp .

    * Nguồn sáng phụ (fill light) sẽ đặt ở bên kia , tùy theo ta muốn có một bức ảnh có tương phản nhiều hay ít mà định sức sáng của nguồn sáng này .
    Ví dụ : muốn có sự tương phản 1-2 thì đèn phụ này sẽ yếu bằng nửa đèn chính , hoặc sấp sỉ nhưng để cách xa gấp đôi đèn chính . (hình vẽ)

    Ngoài ra , muốn có ảnh đẹp theo ý muốn , người ta còn dùng một nguồn sáng thứ 3 nữa đặt tại phía sau và cao hơn vật chụp một chút , chiếu xuống làm thành một viền sáng quanh vật chụp , gọi là ánh sáng ven cho ảnh nổi (ánh sáng décrochage) .

    Ghi chú : mặc dù dùng nhiều loại ánh sáng như vậy , nhưng khi đo sáng để chụp ta chỉ cần căn cứ vào loại ánh sáng chính (key light) là đủ .
    Hiện nay các phòng chụp , studio thường dùng các loại đèn flash dù , soft box hàng hiệu cao cấp thì đôi khi chỉ cần 1 đèn làm key light cũng đủ . Vì đèn này rất mạnh , có độ tản sáng rất rông , những vật dụng chung quanh phòng chụp như vách tường , phông màn v.v... đã là những vật phản quang phản xạ lại ánh đèn ấy tạo thành những fill light , set light một cách tự nhiên .

    - Trường hợp soi sáng hiệu ứng

    Soi sáng hiệu ứng là một kỹ thuật sáng tạo của ta khi xê dịch các nguồn sáng key light , fill light , back light ở những vị trí như thế nào đó để tạo ra một bức ảnh khác thường .

    Thường là lối chụp ngược (contre jours) : soi sáng vào lưng vật chụp để có một ảnh bóng đen (silhouette) . Trong sáng tạo nghệ thuật , tùy theo một ý đồ nào đó mà người ta có thể áp dụng lối chụp này để làm phương tiện diễn đạt cảm xúc của mình thông qua ánh sáng .
    Có thể nói nghệ sĩ vẽ bằng ống kính và màu sơn của họ chính là ánh sáng .

    Đơn cử một vài trường hợp soi sáng :

    1) Phối hợp ánh sáng trời và đèn
    Ta dùng 1 cửa sổ và 1 đèn chụp : dùng cửa sổ làm ánh sáng chính (key light) và dùng đèn chụp làm ánh sáng phụ (fill light) hoặc ngược lại .

    2) Chỉ dùng 1 đèn chụp
    Đèn đặt hướng ngang với máy ảnh , chiếu vào một bên vật chụp , vật chụp nhìn thẳng vào máy . Cho ta hiệu ứng : nửa mặt đen , nửa mặt trắng (tương phản cực mạnh) .

    3) Dùng 2 đèn chụp
    Một đèn chiếu gần mặt vật chụp , Một đèn chiếu sau vật chụp nhưng xa hơn , máy đặt phía lưng vật . Cho ta một hình trái bóng đẹp (silhouette) .

    Tóm lại chụp ảnh trong nhà chỉ cần dùng 2 đèn là đủ hoặc 1 đèn phối hợp với ánh sáng trời , trừ trường hợp bạn muốn có những kiểu soi sáng cầu kỳ .

    Còn trường hợp soi sáng trong nhà , chụp ban đêm , với chỉ 1 đèn flash gắn trên máy :
    Trong trường hợp này thì ánh sáng chính (key light) chính là ánh sáng của đèn flash mà không có bất cứ một loại ánh sáng nào khác . Bất đắc dĩ ta mới sử dụng (chụp phóng sự nhanh , tin tức , sự kiện , kỷ niệm ...) vì nó là ánh sáng rọi thẳng vào ngay trước vật chụp . Ảnh sẽ rất phẳng (plat) và không nổi khối (không có chiều sâu) kém đẹp .

    Để ảnh có chiều sâu (tương đối) khi chụp ảnh với đèn flash ta nên biến đổi ánh sáng key light của nó thành ánh sáng fill light bằng cách :

    -Gắn thêm dụng cụ tản sáng (thị trường có bán sẵn hoặc tự chế) phần này các bác nên tham khảo thêm ở các bài viết khác trên diễn đàn vnphoto này nhé !

    -Đánh bao : tức là không đánh thẳng đèn vào vật chụp mà đánh lên trần nhà (nếu độ cao vừa phải và màu trắng) hoặc vách tường hay vật dụng khác , để tạo ánh sáng phản chiếu mà chụp . Cho ta ảnh sẽ có chiều sâu hơn , đỡ phẳng hơn .
     

  2. thuanh

    thuanh New Member

    Tham gia:
    24/8/12
    Bài viết:
    137
    Đã được thích:
    151
    Cảm ơn bác nhưng nên chích nguồn vào bác nhé
     

  3. quangtruongTK

    quangtruongTK MemVIP

    Tham gia:
    7/8/12
    Bài viết:
    1,413
    Đã được thích:
    2,290
    Vâng.cảm ơn bác đã góp ý...........
     
    van son and vanninhdesign like this.

  4. vanninhdesign

    vanninhdesign Well-Known Member

    Tham gia:
    14/6/11
    Bài viết:
    255
    Đã được thích:
    287
    cám ơn bác . bài này rất có ích với e......
     
    quangtruongTK thích bài này.

  5. ntd.ckct

    ntd.ckct MemVIP

    Tham gia:
    10/8/11
    Bài viết:
    256
    Đã được thích:
    102
    Hôm này em mới nghe thấy cái khái niệm " Soi sáng"???Có tên gọi nào khác nữa không bác TRường?
     

  6. quangtruongTK

    quangtruongTK MemVIP

    Tham gia:
    7/8/12
    Bài viết:
    1,413
    Đã được thích:
    2,290
    hjjhjhjh.khái niệm thì là soi sáng...hay rọi sáng cũng vậy bác ah...nhưng cái chính cơ bản vẫn là giúp a e chúng ta nhìn dc rõ ánh sáng xuyên,chiếu vào đến dc đâu.để các bác dễ bề thể hiện dc những nối chụp,phong cách chơi sáng của riêng mình......
     
    van son and ntd.ckct like this.

  7. quangtruongTK

    quangtruongTK MemVIP

    Tham gia:
    7/8/12
    Bài viết:
    1,413
    Đã được thích:
    2,290
    mình cũng thấy có ích lên post lên mọi người cùng xem..........
     
    vanninhdesign and van son like this.

  8. quangtruongTK

    quangtruongTK MemVIP

    Tham gia:
    7/8/12
    Bài viết:
    1,413
    Đã được thích:
    2,290
    mình cũng k nhớ trích từ nguồn nào nữa ah.........k nhớ bạn ah......
     

In ảnh màu tại Thái Nguyên | chụp ảnh thẻ Thái Nguyên |